İslamcılığın Osmanlı Devleti’nin kurtuluş projelerinden olan “meşhur teslis”in bir parçası olduğu yönündeki yaygın kanaat, onun dünyeviliğine de atıfta bulunur.Oryantalist bakış açısının İslamcılık tanımlamaları; dönüp dolaşıp İslamcılığın, modernleşmenin bir ürünü olduğu, aynı zamanda kırsal kesimin siyasal erke, burjuva sınıfına yönelik tepkisini içerdiği, hatta; bu kesimin toplumsal katmanların hiyerarşik örgütlenme yapısının doruklarına ulaşmak için İslamcılığı, sınıf atlamanın bir aracı olarak kullandığı çerçevesinde şekillenir.Başka bir bakış; İslamcılığı, Müslüman kavramıyla kategorik bir ayrımın nesnesi mesabesinde hiyerarşik bir kavramsal karşıtlıkla anlamaya, yorumlamaya çalışırken, siyasal kodu veya niteliği ağır basan bir insan eylemi derekesine indirgeyerek tanımlar. Öte yandan gelenekselin korunmasını bir misyon olarak üstlenen muhafazakar bakış, İslamcılığı daha çok dünya nimetlerine göz dikmiş, modernleşmenin ilerlemeci yönünün temsilciliğini üstlenen yapısıyla eleştirip, sigaya çekmeye çalışmaktadır. Ayrıca İslamcılık, Türkiye özelinde 28 Şubat süreci öncesi ve sonrasıyla yaşanan gündemle ilgili olarak, 11 Eylül olayları sonrasında küresel çapta kodlanmaya çalışıldığı şekliyle, homojen bir hüviyetle tanımlanma ve bu tanımlamanın parantezleri arasına sıkıştırılan özelliklerle yaftalanma gibi bir takım operasyonlara maruz kalmaktadır.Neo-oryantalist söylem düzleminde Olivier Roy ve John L. Esposito’nun çalışmalarıyla en iyi şekilde örneklenen iktidar eksenli tanımlama çabası, günümüzde tüm hızı ile sürmektedir. Değişik sonuçları ile birlikte bu çabalar, her cenahtan düşünür tarafından entelektüel ilgi de görmektedir. Bir yandan İslamcılık kavramı üzerinde söz konusu çabalar sonucunda oluşmuş bir ittifakı temsil eden söylem, öte yandan bu ittifaka yönelik oksidental yada aleyhte düşünceler İslamcılığı yüzyılımızın en önemli düşünce akımı kılıyor.Tam da bu önemi belgeleyen son bir çaba olarak, İletişim Yayınlarından çıkan Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce serisinin 6. cildi olan İslamcılık kavramını bir derleme usulü ile değerlendiren bir içeriğe sahip eser dikkatleri çekiyor.Yasin Aktay’ın editörlüğünde hazırlanan, 1112 sayfalık İslamcılık; İslamcılık konusuna, kavramına farklı, çeşitliliği bol, zengin bir muhteva kazandırmaya çalışıyor. Bu amaçla; kavramlar, gelişmeler, geriye dönüşler, arayışlar, kişilikler hakkında bolca malumat verip; sağdan, soldan, İslamcı cenahtan pek çok yazardan da yararlanıyor. Böylelikle, her kitaplıkta bulunması gereken zengin bir malzemeyi okurlarına sunuyor.Aktay’ın “Sunuş” başlığı altındaki sonuç cümleleri bu derlemenin amacını net bir biçimde ortaya koyuyor:“Özelde İslamcılık düşüncesi, genelde de Türk Siyasi Düşüncesi hakkında daha derinlikli ve sürekli bir düşünüm için, bütün etkileriyle birlikte, güçlü bir adım oluşturmasını diliyorum. ”İslamcılık derlemesi, İslamcılığın; din, sanat, siyaset, ekonomi üzerindeki değişik tarihsel etkileri hakkında belli başlı kişilikler, akımlar, kurumlar, gruplar ve siyasi oluşumlar dolayımından hareket ederek bilgiler vermeyi ve bunlara yönelik derinlikli ve doğru analizleri mümkün kılmanın şartlarını zorlamak istiyor.Nurculuk, Süleymancılık, Ticanilik ya da İskender Paşa Cemaati gibi gruplar; Diyanet İşleri Başkanlığı, İlahiyat fakülteleri, İmam Hatip Liseleri gibi kurumlar; Serbest Fırka, Milli Görüş ve onun uzantıları olan Milli Nizam, Milli Selamet, Refah, Fazilet, Saadet, MÜSİAD ve AKP gibi İslamcılığın Türkiye’deki seyr-ü seferine tarihsel önemde güçlü etkileri olmuş siyasi, ekonomik ve sosyal oluşumlar bu derlemede masaya yatırılarak derin analizlere tabi tutulmaya çalışılmaktadır.İslami düşünce dergileri olarak, Tezkire, Ümran, Bilgi ve Hikmet, Hareket dergilerini de değerlendiren bölümde, bu dergilerin İslamcılık serüvenine düşünsel referans sağlama konusundaki işlevlerine değinilmiş.Müslüman entelektüellerin de değerlendirildiği bölümde söz konusu isimler, eski ve yeni Müslüman entelektüeller olarak sınıflandırılmış. Eskiler; M. Akif Ersoy, N. Fazıl Kısakürek, Ercüment Özkan ve Sezai Karakoç; yeniler ise Ali Bulaç, İsmet Özel, Hayrettin Karaman ve Rasim Özdenören gibi isimler olarak belirlenmiş.Yerlilik, İslam ya da milliyetçilik ve İslam arasındaki ilişkileri belirlemede de; Erol Güngör, Nurettin Topçu ve İsmail Kara’dan faydalanılırken bir dönem Milli İslamcılık serüvenini temsil eden Mücadele Hareketi de değerlendirilmiş.İslamcılık derlemesinin diğer konuları arasında İslam; kadın, sol, sinema, sermaye, sivil toplum, kamusal alan ilişkisi de anılabilir. Bunlarla birlikte söz konusu derlemenin hacmi de oldukça büyüyor.İslamcılığı her zaman olduğu gibi bir ilgi odağı haline getiren bu çalışmanın bize katacakları yanında bizden alıp götürecekleri de var. Çünkü, bu derlemede bir araya getirilmiş, düşünsel referansları örtüşmeyen, çeşitli dünya görüşlerine sahip düşünürlerin söyledikleri mutlaka itirazları da doğuracaktır. Bu yüzden İslamcılık hakkında yazılmış ilginç, değişik, bazen tahrik edici bazen de okuru onaylayan, bazen kızdıran bazen “işte bu!” dedirten çok dikkatlice ve değeri bilinerek okunması ve değerlendirilmesi gereken pek çok yazı var ve tabi ki bunlara emek veren pek çok isim.İslamcılık derlemesini zengin bir düşünsel platform oluşturacak şekilde düzenlemek isteyen Yasin Aktay; bu çabasının gerekçelerini de yine bu paralelde “Sunuş” başlığı altındaki ifadelerinde göstermeye çalışmaktadır.