Ermeni kaynakları aynen Çin, Arap, Fars ve Rus kaynakları olduğu gibi Türk Tarihi de dâhil olmak üzere Avrasya tarihi açısından önemli kaynak konumundadırlar. Ermeni kaynaklarından özellikle XII. yüzyılın sonu - XIII. yüzyılın ilk yarısındaki Türk ve Moğol tarihinin yazımında istifade edilmektedir. Eçmiadzin, Venedik, Viyana, Paris, Vatikan başta olmak üzere dünyanın çeşitli şehirlerindeki arşivlerde saklanan ve çoğu kilise ile manastırlarda kaleme alınan bu eserler, daha XIX. yüzyıldan itibaren çeşitli dünya dillerine tercüme edilmiş ve araştırmacıların istifadesine sunulmuştur. Bu alandaki en önemli çalışmalardan biri, Türkçe’ye çevirisini yaptığımız A. G. Galstyan’ın 1961’de yayımladığı Armyanskie İstoçniki o Mongolah (Ermeni Kaynaklarına Göre Moğollar) adlı kitabıdır. Galstyan, bu eserinde Sebastatsi, Piskopos Stepanos, Vanakan Tavuşetsi, Partsırtpertli Kostantin, Sımbat Sparapet, Grigor Sisetsi, Ermeni Kralı II. Hetum, Mhitar Ayrivanetsi, Nerses Palients, David Bagişetsi gibi dönemin Ermeni devlet ve din adamları ile müelliflerinin eserlerinden Moğollar ile ilgili olan kısımları kronolojik olarak vermektedir. Ermeni müelliflerinin Moğollar ile ilgili kaleme aldıkları eserler, çok yanlı olmasına rağmen bunlar, Moğol tarihi ile ilgili diğer kaynaklardan elde ettiğimiz bilgileri tamamlamaktadır.
Ermeni kaynaklarının Türk tarihinin aydınlatılmasında yadsınamaz bir yeri vardır. Çünkü Anadolu’ya girişte ilk karşılaşacağımız topluluklar Ermeniler ve Gürcüler olmuştur. Özellikle Ermeniler bu süreçte bazen müttefik ve genelde düşman saflarda yer aldığı Ermeni kroniklerinde bol bol Türk Milleti’ne yer ayırmışlar. Bu kitaptaysa daha çok Ermeni- Moğol ilişkilerine dair kroniklerde yazılmış pasajlara yer verilmiş. Bu kroniklerde ilginç şekilde Moğol akınlarına ve Moğol- Ermeni ilişkilerine sıcak bir yaklaşım olduğunu görüyoruz.
Kitap genel okuyucunun anlayacağı şekilde sade ve anlaşılır hazırlanmış. Ayrıca verilen dipnotlarda ki bilgiler de tarih ve genel kültür anlamında başlı başına bir çalışmayı ihtiva ediyor.
Birçok Ermeni kroniğinde geçen Türk ve Moğollarla ilgili kısımların çevirisinin yapıldığı güzel bir eser. Bu alanda çalışan kişiler için çok kullanışlı…
Kitap Yorumları - (5 Yorum)
Güzel bir eser Moğollar ile ilgili güzel bilgiler mevcut.
Tarih yazma ile ünlü bir millet olan Ermenilerin anlatıları paha biçilemez.
Ermeni kaynaklarının Türk tarihinin aydınlatılmasında yadsınamaz bir yeri vardır. Çünkü Anadolu’ya girişte ilk karşılaşacağımız topluluklar Ermeniler ve Gürcüler olmuştur. Özellikle Ermeniler bu süreçte bazen müttefik ve genelde düşman saflarda yer aldığı Ermeni kroniklerinde bol bol Türk Milleti’ne yer ayırmışlar. Bu kitaptaysa daha çok Ermeni- Moğol ilişkilerine dair kroniklerde yazılmış pasajlara yer verilmiş. Bu kroniklerde ilginç şekilde Moğol akınlarına ve Moğol- Ermeni ilişkilerine sıcak bir yaklaşım olduğunu görüyoruz.
Kitap genel okuyucunun anlayacağı şekilde sade ve anlaşılır hazırlanmış. Ayrıca verilen dipnotlarda ki bilgiler de tarih ve genel kültür anlamında başlı başına bir çalışmayı ihtiva ediyor.
Birçok Ermeni kroniğinde geçen Türk ve Moğollarla ilgili kısımların çevirisinin yapıldığı güzel bir eser. Bu alanda çalışan kişiler için çok kullanışlı…
Önemli bir kaynak ve sağlam bir çeviri. Konuyla ilgili olanlara tavsiye ederim.