Ortaçağda İki Yahudi Seyyahın İslam Dünyası Gözlemleri
Tanıtım Bülteni
Miladî XII. asırda İslâm dünyasını gezen Benjamin (1165-1173) ve Petachia (1170-1187) adlı Yahudilere ait bu seyahatnameler Bizans, İslâm ve Türk tarihi hakkında bilgiler de içermesi sebebiyle, sadece Yahudi tarihi açısından değil, ortaçağ dünya tarihi açısından da önem taşımaktadır.Benjamin, İspanya’dan başladığı yolculuğuna Roma, Yunanistan, Konstantiniye (İstanbul), Kıbrıs gibi Eski Roma ve Bizans’a ait önemli şehirleri gezmiş ve bu şehirlerin tarihî mekânları, ticarî ve sosyo-kültürel yapıları hakkında önemli bilgiler vermiştir.Seyyahlar, özellikle de Benjamin gezdikleri yerlerde yaşayan Yahudiler hakkında çok kapsamlı bilgiler vermişlerdir. Bu sebeple ortaçağ Yahudi tarihi araştırmacıları, XII ve XIII. asırda İtalya, Bizans, Filistin, Mezopotamya ve Ortadoğu’da yaşayan Yahudi topluluklarıyla ilgili konularda Benjamin ve Petachia’dan mutlaka faydalanmaları gerekir. Okuyucu bu seyahatnamelerde ortaçağ Yahudilerinin o dönemde cemaat halinde yaşadıkları yerleşim birimlerini, nüfusunu, meslek ve kazanç yollarını, mabetlerini (sinagoglar), eğitim-öğretim kurumlarını, mezar ve ziyaretgâhları ile cemaat liderleri gibi, Yahudilerin ortaçağdaki dinî, ticarî, sosyal ve kültürel hayatlarının değişik yönleriyle ilgili çok değerli bilgiler bulacaktır.Seyahatnamelerde Türk ve İslâm tarihiyle de ilgili bilgiler de bulunmaktadır. Meselâ Benjamin, Selçuklu sultanı Sencer’in Rey’i istilâ eden Oğuz boylarıyla yaptığı savaşı 20 yıl kadar sonra olayın şahidi bir Yahudiden dinlemiş ve rivayet etmiştir. Onun ifadelerinden, Nîşâbur ve çevresinde yaşayan Yahudilerin Oğuzlar’la iyi ilişkiler içerisinde olduğunu anlıyoruz.Seyyahlar gezdikleri coğrafyadaki, gerek Epikurus, Karaî ve Sâmirî gibi Yahudi mezhepleri gerekse Dürzî –ki Dürzîler’le ilgili İslâmî kaynaklar dışında bilgi veren ilk yabancı kaynak Benjamin’dir-, Haşîşî ve İslâm dünyasında ortaya çıkan diğer i’tizâlî (heterodox) cereyanlarla ilgili olarak, bu alanlarda çalışmalar yapan dinler ve mezhepler tarihi araştırmacılarına da ilk elden bilgiler sunmaktadır.
O döneme ait önemli bir kaynak eser olmakla birlikte içeriği ağırlıklı olarak Tevrat öğretisinde geçen peygamberler, krallar ve din adamlarının izinde bir ortadoğu seyahati ve o dönemki yahudi cemaatinin nüfus ve genel durumu derlemesi.Arada döneme ait ilginç bilgiler de mevcut.
Kitap Yorumları - (5 Yorum)
Ortaçağda yazılmış seyahatnameler olduğu için biraz daha farklı yaklaşmak gerekiyor. Ancak o günün bakışı açısını görebilmek adına önemli bir eser
İçinde pek çok önemli bilginin bulunduğu keyifli bir eser.
ortaçağ kaynaklı seyahatname sayısı çok az. çok güzel bir seyahatname .musevilerin ön yargısını göreceksiniz.
1204’teki İşgal yıllarındaki Konstantinopolis dönemi çok işime yaradı.
O döneme ait önemli bir kaynak eser olmakla birlikte içeriği ağırlıklı olarak Tevrat öğretisinde geçen peygamberler, krallar ve din adamlarının izinde bir ortadoğu seyahati ve o dönemki yahudi cemaatinin nüfus ve genel durumu derlemesi.Arada döneme ait ilginç bilgiler de mevcut.