Atatürk reformlarının en dikkate değer özelliği, her ne kadar reformların birçoğunun yapımı için gerekli "hammadde"dışarıdan ithal edilmiş ise de, üretilen "mallar" kendi halkının zevkine, geleneklerine ve yaşam tarzına uygun gelecek şekilde yurt içinde işlenmiştir. Bu "işleme" sürecinde, Ziya Gökalp hiç de küçümsenmeyecek bir rol oynamıştır. Ziya Gökalp Türkiye'de hızlı değişimlerin olduğu bir dönemde yaşamıştır. Düşüncelerini büyük ölçüde Avrupa'dan olmak üzere ödünç almış; özgün ve mantık kurallarına fazla başvuran bir düşünce adamı olmamış ise de; Batılı düşünce, gelenek ve yöntemlerinin kendi ülkesinin kurumlarında en iyi nasıl uygulanabileceğini ortaya koyabilmiştir. Uriel Heyd, Ziya Gökalp üzerine yaptığı bu çalışmada, Gökalp'in düşünce yapısını, felsefesini çözümlemeye çalışarak, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda ve Türk milliyetçiliğinin oluşumunda oynadığı rolü, beslendiği kaynakları analiz etmektedir.
Çağımızın Ziya Gökalp’i olarak gösterilen sosyolog Profesör Orhan Türkdoğan bu eser için oldukça iddialı çalışma diyordu. Uriel Heyd’in bu akademik çalışması piyasada Ziya Gökalp’i en iyi tahlil eden çalışmalardan birisidir. Gerçekten de getirmiş olduğu eleştiriler, kaydadeğerdir ve Ziya Gökalp’i tanımak isteyenler tarafından kesinlikle göz önünde bulundurulmalıdır. Türk milliyetçiliği konusunda Gökalp’în kimlerin etkisi altında kaldığından tutun da, sahip olduğu düşüncelerin kimlere ait olduğuna kadar bir çok noktada kapsamlı bilgilere ulaşmış oluyorsunuz. Kültür ya da hars, millet, medeniyet, aydın gibi kavramları da açıklayan bu eser, Kemalist ulus-devlet anlayışının temellerini oluşturması açısından da dikkatle incelenmelidir. Türk milliyetçiliği ile ilgili araştırma yapanlar için temel bir başvuru kaynağı olarak da görebiliriz. Ayrıca Araştırma 1940’lı yıllarda yapıldığı için o dönemin gelişmelerinin tazeliğini de içermekte. Bunun kanımca iki önemli olası sonucu olacaktır. Öncelikle, o dönemin izlerinin güncelliğini içerisinde barındırdığından ve sosyoloji disiplini emekleme aşmasında olduğundan dolayı akademik tahlillerin çok sağlıklı olmaması sonucu ortaya çıkar. İkincisi ise bunun tam tersi yönünde, o dönemin koşullarını yakından görmüş ve incelemiş biri olarak Heyd’in tespitleri son derece önemli arz eder bir konuma yükselir. Sonuç olarak, Ziya Gökalp bilimsel bir tutumla ele alınmıştır.
Türk milliyetçiliğinin nasıl ortaya çıktığına dair bir çözümleme yapmış yazar.Nesnel biçimde kaleme aldı anlatış tarzıyla Ziya Gökalp’e ağırlık vermiş.
Her ne kadar kitap ismi ile mütenasip değilsede çokta farklı sayılmaz.Tamamen Ziya Gökalp üzerine yazılmış bir eser.Onun fikirlerini ve ortaya koymuş olduğu nazariyeleri hem açıklıyor hemde eleştiriyor.Eleştirileri bazen oldukça sert olabiliyor.Bence gayette makuldur.Kitap Ziya Gökalp’in hayatını anlatarak başlıyor.Ki bu bölüm gerçekten çok önemli atlanmaması gereken bir bölüm.Daha sonra ise onun felsefesi,mefkuresi,millet anlayışı,kültür ve medeniyet tanımlamaları,dine karşı tutumu gibi konuları işliyor.Yazarın Ziya Gökalp üzerine oldukça derin bir çalışma yaptığı belli oluyor.Onun kitaplarını ve gazete makalelerini çok iyi incelemiş olduğu anlaşılıyor.Bence okunması gereken bir kitap.Böylelikle bize “büyük mürşit” olarak yutturulmaya çalışılan Ziya Gökalp’i yakından tanımış olursunuz.
Ziya Gökalp kimdir? Felsefi temellerini, toplum bilimci olarak hangi kavramları öne çıkardığı, şairlik yönü, makaleleri, eserlerini Heyd’in kaleminden okuyoruz. Batılılaşma, İslamiyet ve Tükçülük düşüncelerinin ülkemiz üzerinde derin etkileri bulunan bu düşünürü ne kadar tanıyoruz. Heyd’in onu en iyi anlayan ve tanıyanlardan biri olduğunu görüyoruz. Ziya Gökalp’i tanırken Türk ulusçıluğunun temellerini kavrama imkanına kavuşuyoruz.
Uriel Heyd, bu kitapla köklerimize iniyor. Uriel Heyd, Ziya Gökalp yazılarında sadece yerel veya Türkiye’ye özgü konuları işlemiyor aynı zamanda birey ve devlet, devlete karşı özel teşebbüs, çok uluslu ve tek uluslu gibi hâlâ tartışılmakta olan konular üzerinde duruyor. ‘Türk Milliyetçiliğinin Kökleri’ adlı kitapla Uriel Heyd, Ziya Gökalp’in düşünce yapısını ve felsefesini çözümlemeyi amaçlıyor.
Kitap Yorumları - (5 Yorum)
Çağımızın Ziya Gökalp’i olarak gösterilen sosyolog Profesör Orhan Türkdoğan bu eser için oldukça iddialı çalışma diyordu. Uriel Heyd’in bu akademik çalışması piyasada Ziya Gökalp’i en iyi tahlil eden çalışmalardan birisidir. Gerçekten de getirmiş olduğu eleştiriler, kaydadeğerdir ve Ziya Gökalp’i tanımak isteyenler tarafından kesinlikle göz önünde bulundurulmalıdır. Türk milliyetçiliği konusunda Gökalp’în kimlerin etkisi altında kaldığından tutun da, sahip olduğu düşüncelerin kimlere ait olduğuna kadar bir çok noktada kapsamlı bilgilere ulaşmış oluyorsunuz. Kültür ya da hars, millet, medeniyet, aydın gibi kavramları da açıklayan bu eser, Kemalist ulus-devlet anlayışının temellerini oluşturması açısından da dikkatle incelenmelidir. Türk milliyetçiliği ile ilgili araştırma yapanlar için temel bir başvuru kaynağı olarak da görebiliriz. Ayrıca Araştırma 1940’lı yıllarda yapıldığı için o dönemin gelişmelerinin tazeliğini de içermekte. Bunun kanımca iki önemli olası sonucu olacaktır. Öncelikle, o dönemin izlerinin güncelliğini içerisinde barındırdığından ve sosyoloji disiplini emekleme aşmasında olduğundan dolayı akademik tahlillerin çok sağlıklı olmaması sonucu ortaya çıkar. İkincisi ise bunun tam tersi yönünde, o dönemin koşullarını yakından görmüş ve incelemiş biri olarak Heyd’in tespitleri son derece önemli arz eder bir konuma yükselir. Sonuç olarak, Ziya Gökalp bilimsel bir tutumla ele alınmıştır.
Türk milliyetçiliğinin nasıl ortaya çıktığına dair bir çözümleme yapmış yazar.Nesnel biçimde kaleme aldı anlatış tarzıyla Ziya Gökalp’e ağırlık vermiş.
Her ne kadar kitap ismi ile mütenasip değilsede çokta farklı sayılmaz.Tamamen Ziya Gökalp üzerine yazılmış bir eser.Onun fikirlerini ve ortaya koymuş olduğu nazariyeleri hem açıklıyor hemde eleştiriyor.Eleştirileri bazen oldukça sert olabiliyor.Bence gayette makuldur.Kitap Ziya Gökalp’in hayatını anlatarak başlıyor.Ki bu bölüm gerçekten çok önemli atlanmaması gereken bir bölüm.Daha sonra ise onun felsefesi,mefkuresi,millet anlayışı,kültür ve medeniyet tanımlamaları,dine karşı tutumu gibi konuları işliyor.Yazarın Ziya Gökalp üzerine oldukça derin bir çalışma yaptığı belli oluyor.Onun kitaplarını ve gazete makalelerini çok iyi incelemiş olduğu anlaşılıyor.Bence okunması gereken bir kitap.Böylelikle bize “büyük mürşit” olarak yutturulmaya çalışılan Ziya Gökalp’i yakından tanımış olursunuz.
Ziya Gökalp kimdir? Felsefi temellerini, toplum bilimci olarak hangi kavramları öne çıkardığı, şairlik yönü, makaleleri, eserlerini Heyd’in kaleminden okuyoruz. Batılılaşma, İslamiyet ve Tükçülük düşüncelerinin ülkemiz üzerinde derin etkileri bulunan bu düşünürü ne kadar tanıyoruz. Heyd’in onu en iyi anlayan ve tanıyanlardan biri olduğunu görüyoruz. Ziya Gökalp’i tanırken Türk ulusçıluğunun temellerini kavrama imkanına kavuşuyoruz.
Uriel Heyd, bu kitapla köklerimize iniyor. Uriel Heyd, Ziya Gökalp yazılarında sadece yerel veya Türkiye’ye özgü konuları işlemiyor aynı zamanda birey ve devlet, devlete karşı özel teşebbüs, çok uluslu ve tek uluslu gibi hâlâ tartışılmakta olan konular üzerinde duruyor. ‘Türk Milliyetçiliğinin Kökleri’ adlı kitapla Uriel Heyd, Ziya Gökalp’in düşünce yapısını ve felsefesini çözümlemeyi amaçlıyor.