Coğrafyanın gözdesi, tarihin gözdesi olan böyle bir denize, bigane kalsın edebiyat, hiç olur mu? Özelikle son 150 yılda Hazar üstüne, kimi manzum kimi düz, nice edebi yazılar yazıldı. Hem bizim edebiyatımızda, her çerçevesindeki ülkelerin, hem de dünya edebiyatında..Dünya edebiyatın en çok ilgilendiği deniz oldu. Şiir, öykü, roman, anı ve gezi notlarıyla, edebiyatın kutsal bir mekanı haline geldi adeta..1945’te başlayıp 1990 yılında sona eren soğuk savaş yıllarında, Hazar demek, ayrılık ve hasret demekti biz Türkiye Türkleri için..