İslam topraklarında laiklik fikri, öncelikle Batı hakimiyeti altına girmiş topraklarda ortaya çıkmış, daha sonra bu örneklerle Müslüman başka ülkelere yayılmış; kimi zaman başarıya ulaşmış, kimi zaman da başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Ancak, her ülkenin kendi tarihi ve konjonktürüyle gelişimi ve sonuçları farklı olmuştur. Türkiye, laikliğin entegrasyonunda başarılı olabilmişken, diğer Müslüman ülkelerde tam bir uyum sağlanamamıştır. Çalışmalarını CNRS’de (Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi) sürdüren Pierre-Jean Luizard karşılaştırmalı olarak İslâm topraklarında otoriter laikliğin izini sürmekte; nedenlerini, gelişimlerini ve sonuçlarını Türkiye, İran, Arap coğrafyası ve Kuzey Afrika özellerinde ortaya koymaktadır. Türkiye ve İran örnekleri başlangıçta birbirleriyle benzerlikler gösterse de hem toplumların farklılıkları, hem de yıllar içindeki uygulamalar nedeniyle gelişimleri birbirlerinden tamamen ayrılır. Birinci Dünya Savaşı’nın ardından bir ulus-devlet haline gelen Türkiye, laik bir sivil din arayışına geçer ve bu konuda elde ettiği başarı, onun Arap ülkeleri tarafından örnek alınmasına kadar varır. Başlangıçta yakın amaçlarla yola çıkan İran’da ise durum farklı bir yönde ilerler; İran, bir İslam devrimine giderken, Türkiye demokratik problemleriyle boğuşarak öncesinde ve sonrasında askerî darbeler yaşar. Arap ülkeleri ve Kuzey Afrika’da ise laikleşme ve demokrasi hareketlerinin seyri, bu iki ülkeden farklı yöndedir. Laiklik, Müslüman ülkelerde demokratikleşmeye giden bir araç olabilir mi? Pierre-Jean Luizard bu çalışmasında otoriter rejimlerle sağlanmaya çalışılan laikliğin İslam topraklarında gelişmesinin süreçlerini, sonuçlarını, farklılıklarını ve bunun yanında ortak noktalarını da incelerken, Türkiye ve İran’ın yanı sıra, başta Irak, Suriye, Tunus, Cezayir, Mısır olmak üzere, İslam topraklarından örnekler üzerinden gitmektedir.
Kitap nüfusun çoğunluğunun müslüman olduğu ülkelerdeki son yüzyılda yaşanan laikleşme çabaları ve aynı ülkelerin modernleşme ve demokratikleşme(ya da demokratikleşememe) süreçlerini incelemiş. Bu konuda okuma yapanlara faydasi olabilecek bir eser
Türkiyenin model alındığı ve civarımızda yapılgelmiş olan inkılap ve yeniliklerin benzerlikleri göze çarpmaktadır.. laik düzenin konumlandırılması esnasındaki zorluklar, kadın hakları hususu her ülkenin kendi şartlarında yerelliğini önceleyerek giderilmeye çalışılmıştır..islamın yerel yorumu göz önünde tutulduğunda yenilikler hep tepeden yasalarla kabul ettirilmiş,ılımlılaştırılmaya çalışılmıştır..başarı ve başarısızlık bir arada olagelmiş..
Ön Asya ve Orta Asya’daki otoriter rejimlerin sömürgecilikle bağını ve Türkiye, tarihinin de Avrupa sömürgeciliğinden uzak olmadığını anlatan bir eser.
Sert, diktatöryal yapıların çok masraflı olduğunu, bu sertliğin ilanihaye sürdürülmesinin mümkün olmadığını, bu sertlik yumuşatıldığında, insanların kitleler halinde İslam’a geri döndüklerinin tespitini yapıyor. Ve yeni bir modelin geliştirilmesi gerektiğini söylüyor.
İslam coğrafyasındaki otoriter rejiimler ve laiklik konusunda bir kitapta kısa ve öz bir derleme okumak, hepsinin özetini tek kitapta okumak güzel. Her satırına katılmasam da elimin altında olmasından memnun olduğum bir kitap oldu diyebilirim.
Kitap Yorumları - (5 Yorum)
Kitap nüfusun çoğunluğunun müslüman olduğu ülkelerdeki son yüzyılda yaşanan laikleşme çabaları ve aynı ülkelerin modernleşme ve demokratikleşme(ya da demokratikleşememe) süreçlerini incelemiş. Bu konuda okuma yapanlara faydasi olabilecek bir eser
Türkiyenin model alındığı ve civarımızda yapılgelmiş olan inkılap ve yeniliklerin benzerlikleri göze çarpmaktadır.. laik düzenin konumlandırılması esnasındaki zorluklar, kadın hakları hususu her ülkenin kendi şartlarında yerelliğini önceleyerek giderilmeye çalışılmıştır..islamın yerel yorumu göz önünde tutulduğunda yenilikler hep tepeden yasalarla kabul ettirilmiş,ılımlılaştırılmaya çalışılmıştır..başarı ve başarısızlık bir arada olagelmiş..
Ön Asya ve Orta Asya’daki otoriter rejimlerin sömürgecilikle bağını ve Türkiye, tarihinin de Avrupa sömürgeciliğinden uzak olmadığını anlatan bir eser.
Sert, diktatöryal yapıların çok masraflı olduğunu, bu sertliğin ilanihaye sürdürülmesinin mümkün olmadığını, bu sertlik yumuşatıldığında, insanların kitleler halinde İslam’a geri döndüklerinin tespitini yapıyor. Ve yeni bir modelin geliştirilmesi gerektiğini söylüyor.
konu hakkında yazılmış nitelikli kitaplardan birisi
İslam coğrafyasındaki otoriter rejiimler ve laiklik konusunda bir kitapta kısa ve öz bir derleme okumak, hepsinin özetini tek kitapta okumak güzel. Her satırına katılmasam da elimin altında olmasından memnun olduğum bir kitap oldu diyebilirim.