Bu öykü, Almanyada Goethe ile başlar. Goetheye göre, öyküde şaşkınlık yaratacak bir biçimde birbirine girmiş dış rastlantılar ve olaylar, uyumlu bir biçimle göz önüne konulmalıdır. Bu yüzden, yukarıda söz ettiğimiz Wieland gibi Goethe de öykünün konusunu, sıradan olayların dışında ama yine de her gün olabilecek olayların oluşturmasını ister.Kleist, başka öykülerinde olduğu gibi, burada da Goethenin istediği gibi, alışılmamış, garip, benzersiz olayları anlatır; fakat bunları dış olaylar dünyasında değil, ruhsal yaşamın özel, sorunlu olayları içinde arar. Bu nedenle Almanyada Kleist, psikolojik öykünün yaratıcısı olmuştur; hatta yine bu bakımdan o, gerçekçiliğin öncülerinden biri sayılabilir.Kleistin seve seve ele alıp işlediği konular, çoğu kez serüven, ruhsal bunalım ve yıkımlarla doludur. Onun dilimize çevirdiğimiz Michael Kohlhaas adındaki bu öyküsünde de aynı şeyler görülmektedir. Yukarda gördüğümüz gibi, yazarın yaşamı karşıtlıklarla dolup taşar; o, yaşama isteğiyle ölüm isteği arasında bocalar. Kleistin ruhundaki bu karşıtlığı, Königs-bergde, Almanyanın yenilmiş, çökmüş durumunu gördüğü sıralarda (1804) yazdığı ve Fransızlara karşı duyduğu kin ve nefreti belirten bu çok güçlü öyküsünde de görmekteyiz. Ya zarın Fransızlara karşı duyduğu tiksinti ve nefret o kadar büyüktü ki, bütün Renin baştan başa paramparça Fransız ce-setleriyle dolup taşmasını istiyordu. Bu tutkulu nefret coşması ancak Kleistin kükremiş ama yatıştırılmamış olan adalet duygusuyla anlaşılabilir. Kleist her şeye dayanabilir, fakat haksızlığa ve adaletsizliğe asla! İşte bu yüzden Michael Kohlhaasa, yazarın haksızlığa, adaletsizliğe karşı duyduğu kin ve öfkenin bir anıtı gözüyle bakabiliriz.Bu yapıtta geniş bir öç isteğiyle adalet duygusu bir karşıtlık içinde başa baş gider; Kohlhaas, kendisinden zorla alınan hakkını aramak için, yaralanmış olan adalet duygusundan dolayı katil olur çıkar.Brandenburglu bir at tüccarı olan Michael Kohlhaas, Allahtan korkarak basit ve haksever bir yaşam sürmektedir. Günün birinde atlarından ikisini Saksonya soylularından biri alır ve çok kötü hırpalar. Kohlhaas mahkemeye başvurur; fakat akraba oldukları için, soyluların birbirlerini korumasından dolayı hakkını alamaz; üstelik can sıkan bir yaratık diye nitelenir, çok sevdiği karısını da bu uğurda yitirir. Bundan sonra, hakkını aramak için başına adamlar toplar ve Luther zamanının azılı bir haydudu olur; adil bir mahkeme önünde hakkını alınca, yaptığı haydutluklar yüzünden, darağacında hoşnut ve içi rahat olarak can verir.
Kitap Yorumları - (0 Yorum)