Tanzimat ve Edebiyat Osmanlı İstanbulu’nda Modern Edebi Kültür
Tanıtım Bülteni
Osmanlı İmparatorluğu’nun son yüzyılı, kendi tarihsel, toplumsal ve siyasal dinamikleriyle Batı dünyasının toplumsal, siyasal ve edebi modernliğinin etkileşimiyle biçimlenen benzersiz bir dönemdi. Bu dönemde, Osmanlı tebaası farklı milletler kâh kendi dillerinde, kâh farklı alfabelerle ama Türkçe olarak, yeni edebi türlerde eserler vermeye başladı –bir başka deyişle yeni edebiyatlar oluşturdular. Yine bu dönemde Osmanlı İmparatorluğu’ndan koparak kurulan ulus devletler, söz konusu edebiyatlardan kendi dillerine ait olanları, modern ulusal edebiyatlarının tamamen kendine özgü başlangıçları olarak kabul ettiler. Bu bakış, aynı ortamda doğarak gelişmiş edebiyatların bütünlüğünün ve dinamizminin göz ardı edilmesine yol açtı. Örneğin Türkiye’de, Tanzimat edebiyatı deyince, sadece Osmanlı Türkçesinin Arap harfleriyle yazılmış örneklerinden oluşan bir külliyatın hatırlandığı –değil başka dillerin, Karamanlıca ya da Ermeni Harfli Türkçe örneklerin bile bu edebiyatın bir parçası olarak görülmediği– bir tür “ulusal edebiyat” anlayışı hâkim oldu. Benzer anlayışlar Osmanlı toprakları üzerinde kurulmuş diğer ülkelerde de benimsendi. Bunun sonucu olarak dönemin edebi ortamındaki ortak yapılar göz ardı edildi ve Osmanlı dönemindeki bu edebiyatların bir bütün olarak algılanması imkânının önü tıkandı.Bu eser, Tanzimat dönemi edebiyatlarını dilsel ve edebi alışverişlerle zenginleşmiş ve çeşitlenmiş bir bütün olarak ele alan yaklaşıma bir katkı olarak, çağımızın edebiyat eleştirmenlerinin ve tarihçilerinin çalışmalarından derlendi. İki kuşaktan 15 yazarın 16 makalesini içeren bu derlemede Osmanlı İstanbulu’nda ikamet eden topluluklarda ve dillerde modern edebi kültürlerin oluşumu, ilk defa yan yana ve karşılaştırmalı bir perspektifle mercek altına alınıyor.
Gerçekten çok başarılı bir eser. Tanzimat dönemi kültür ve edebiyatını merak edenler için ufuk açıcı makaleler. Kalınlığı göz korkutmasın derleme bir eser olduğundan her hafta/ ay ya da istendiğinde birer makale okunarak rahatça bitirilir. Yer yer not tutarak okunması daha faydalı olacaktır
Kitap Yorumları - (3 Yorum)
Tanzimat dönemi çalışmaları için faydalı bir eser olacaktır. Farklı yazarlara ait, çeşitli konularda yazılmış yazılar içeriyor.
Gerçekten çok başarılı bir eser. Tanzimat dönemi kültür ve edebiyatını merak edenler için ufuk açıcı makaleler. Kalınlığı göz korkutmasın derleme bir eser olduğundan her hafta/ ay ya da istendiğinde birer makale okunarak rahatça bitirilir. Yer yer not tutarak okunması daha faydalı olacaktır
Genellikle Tanzimat devrindeki azınlıkların edebiyatları üzerine makalelerin yer aldığı kıymetli bir derleme.