Bu çalışma, İslam’ın siyasi ve içtimai hayata bakan düstur ve olçülerini tespit edebilmek adına, Münazarat Risalesi üzerinde yapılan bir ‘tespit’ çalışmasıdır.Bu gayeyle zaman, mekan ve şahıslara değil, sadece Hazret-i Üstad’ın verdiği cevaplardaki ilmi tahlil ve izahlara dikkat etmeye çalıştık. Bu tahlil ve izahları, rahata anlaşılabilmeleri için şerh etmeye gayret ettik .Başlıklar altında beyan etmeye çalıştığımız ölçü ve düsturların göreceli, ‘bizce’ ve nazari birer çıkarım olmadıklarının anlaşılması için de Münazarat Risalesindeki orijinal ifadeleri çerçeve içine alarak altlarına yazdık.